Persian Abstract

چکیده سابقه و هدف: اعتیاد به مواد مخدر به عنوان نابسامانی اجتماعی، پدیده‌ای است که آن را بلای هستی‌سوز نام نهاده‌اند. یکی از مسایلی که پدیده‌ی اعتیاد را پیچیده‌تر کرده است موضوع عود آن است، چرا که حدود50 درصد از معتادان ایرانی پس از ترک به سمت مصرف مجدد موادمخدر روی می‌آورند. هدف از این مطالعه تعیین عوامل محیطی و اجتماعی مرتبط با بازگشت به مواد افیونی در معتادان خود‌معرف می‌باشد. روش بررسی: در این مطالعه توصیفی، تعداد 96 نفر از معتادان مرد خودمعرف مراجعه‌کننده به مرکز پذیرش، درمان و پیگیری سازمان بهزیستی زنجان از طریق نمونه‌گیری آسان انتخاب شدند. ابزار مطالعه پرسشنامه بوده که پس از تعیین اعتبار محتوا و پایایی (آزمون مجدد) مربوطه مورد استفاده قرار گرفت. گردآوری داده‌ها از طریق مصاحبه‌ی ساختاریافته و توسط دو کارشناس آموزش‌دیده‌، در مدت سه ماه انجام یافت. برای تجزیه و تحلیل داده‌ها از آمار توصیفی و نرم‌افزارSPSS _ Win استفاده گردید. یافته‌ها: بررسی یافته‌های پژوهش نشان داد که میانگین سنی واحدهای پژوهش 66/34 سال با انحراف معیار 52/8 سال بود‌ه ‌است. تمام واحدهای پژوهش حداقل یک‌ بار سابقه‌ی ترک مصرف موادمخدر را تجربه کرده بودند. بررسی دیدگاه‌های واحدهای پژوهش در زمینه‌ی عوامل شغلی، نداشتن شغل دایم (51 درصد)، در زمینه‌ی عوامل اقتصادی، فشار هزینه‌های زندگی (1/53 درصد)، در زمینه‌ی عوامل تحصیلی، کم سوادی (3/33 درصد) و بیسوادی (8/19 درصد)، در زمینه‌ی عوامل خانوادگی مجرد، عامل عدم وجود ارتباطات مناسب در خانواده (7/43 درصد) و در زمینه‌ی عوامل خانوادگی متأهل، عدم تفاهم با همسر (5/22 درصد) و برخورد بد همسر و فرزندان (2/21 درصد) بیشترین اهمیت را داشته‌اند. در زمینه‌ی عوامل اجتماعی، در دسترس بودن مواد افیونی (4/85 درصد)، مرسوم بودن استفاده از مواد‌ افیونی در جامعه (2/80) و معاشرت با دوستان معتاد و منحرف (8/70 درصد) به ترتیب دارای بیشترین اهمیت از دیدگاه واحد‌های پژوهش بوده‌ است. نتیجه‌گیری: نتایج مطالعه نشان داد که در بین عوامل مورد بررسی، عوامل اجتماعی، شغلی و اقتصادی بیشترین میزان پاسخ‌های مثبت را از دیدگاه واحدهای پژوهش کسب کرده‌اند. در ادامه پیشنهاداتی بر اساس یافته‌های پژوهش ارایه شده است.

Title

Survey of Social and Environmental Factors Related to the Relapse of Addiction in Volunteer Addicted Individuals In Welfare Organization of Zanjan.

Abstract

Background and objective: Opioid addiction is a major social problem among all societies worldwide. According to official reports there are about 1,200,000 chronic addicts and 800,000 recreational consumers throughout the country. One of the perplexing problems regarding addiction is its relapse since 50% of rehabilitated Iranian addicts tend to reconsumption. The aim of this study is to determine the socicl and environmental factors related to the relapse of opioid addiction. Materials and methods: In this descriptive study 96 volunteer male addicts referring to rehabilitation center of welfare organization were selected through convenient sampling. The survey tool was the questionnaire whose validity and reliability had bean confirmed before the application. Data collecting wa carried out by two trained experts through structured interview within three months. The data was analysed using SPSS -Win software. Results: The results showed that the mean age of research population was 34.66 ± 8.52. All study cases had experienced at least one attempt to quit drug use. The investigation regarding the career factor showed that they believed lack of permanent job (51%), exhausting work conditions (42.7%), failure in career achievement (41.7 %) were the leading factors in relapse of opioids substance use. The addicts reported their viewpoints regarding the other factors as follows: cost of living burden (53.1%), educational factors ( poor literacy skills (33.3%), and illiteracy (19.8%). Among familial factors in singles, lack of appropriate family relations (43.7%), and in married addicts, marital discord (22.5%), and lack of proper interaction among family members (21.2%) were the major factors. Regarding the social factors convenient availability of opioids substance (85.4%), common use of opioids in public (80.2%), and association with addicted friends (70.8%) were the leading factors. Conclusion: the study results indicated that among investigated factors, social, occupational and economic factors rank the most important factors in relapse of opioid addiction. Accordingly, a few recommendations have been given